Wat overheerst bij u na de berichtgeving over het rapport dat onze Nationale Bank van België schreef over de nucleaire rente die Electrabel vangt op zijn Belgische kerncentrales? Een verslag in drie emoties:
Emotie 1: De bulderlach. Electrabel verkoopt volgens de Nationale Bank stroom aan zijn klanten voor 44,8 euro per MWh. Van 29/12/2005 tot 27/12/2006 is er in de Belgische forward markt stroom verhandeld voor verbruik in het referentiejaar 2007. De gemiddelde prijs op deze Endexbeurs bedroeg 59,52 euro per MWh. De Nationale Bank wijst op het lage volume van de stroom die via de beurs wordt verhandeld. Dat klopt, maar wat zij blijkbaar niet weten is dat zowat elke industriële klant een contract heeft waarin zijn prijs rechtstreeks gekoppeld is aan de prijzen op die Endexbeurs. Er is simpelweg geen betere referentie voor de prijs die een grootverbruiker betaalt dan die Endexprijs. Elke aankoper weet dat elke verkoper van Electrabel altijd zal zeggen dat je van hen onmogelijk stroom kan kopen tegen een prijs die lager ligt dan die Endexprijs. Als het rapport van de Nationale Bank klopt, dan zijn er blijkbaar toch heel veel contracten in dit land waarvan de prijs wel lager ligt dan de Endex. Bijzonder vreemd.
Bovendien, de Nationale Bank had zich de moeite kunnen getroosten om naar prijzen van eindafnemers te kijken om te weten wat de opbrengsten zijn van nucleaire stroom. Een bedrijf zoals Electrabel verkoopt zijn stroom niet rechtstreeks van de centrale aan de eindklant. De stroom wordt in de groothandelsmarkt verkocht, zo hebben ze ons toch altijd verteld. Ze hebben hun productiebedrijf netjes van hun leveranciersbedrijf afgesplitst, voor de kleinere klanten zitten die zelfs bij een aparte vennootschap, Electrabel Customer Solutions. Om de winst te maximaliseren is het dan de bedoeling dat de productietak zo duur mogelijk verkoopt in de groothandelsmarkt. Kijk naar de prijzen in de groothandelsmarkt, waarvan de Endexbeurs een objectieve weergave is, en je weet perfect wat Electrabel als grootste speler aan zijn stroom verdient, stroom die ze in die markt verkopen. Ze zijn daar trouwens niet uniek in, zo doet elk stroombedrijf dat in een vrijgemaakte markt. Als het inderdaad zo is dat Electrabel zijn nucleaire stroom verkoopt aan prijzen die ver onder de groothandelsprijzen liggen, dan kunnen wij hen alleen maar aanraden om dringend hun hele tradingfloor te ontslaan. Als zij lager dan de gemiddelde forwardprijs uitkomen, dan doen zij hun job echt weel heel erg slecht.
En de onwetendheid van deze “experts” gaat blijkbaar nog verder. Zo berekenen zij hun prijs door van de verkoopprijs de kosten voor groene stroom en WKK-certificaten en netverliezen af te trekken. Terwijl iedereen die ooit een stroomcontract van een grootverbruiker heeft gezien toch weet dat dit posten zijn die apart, bovenop de stroomprijs, worden doorgerekend? Bovendien beperkt de NBB zich (in tegenstelling tot de Creg) tot de grootverbruikers om de opbrengsten van de nucleaire stroom te berekenen. De redenering is dus dat nucleaire stroom enkel en alleen naar grootverbruikers zou gaan. En dit terwijl 60% van alle stroom in België door kerncentrales wordt opgewekt. De grootverbruikers in dit land verbruiken toch geen 60% van alle stroom?
Iedereen die ook maar iets van energieverkoop in dit land afweet, die lacht zich te pletter met deze analyse, die duidelijk opgesteld is door mensen die de markt van heel, heel, heel ver kennen.
Emotie 2: De verbazing. Ik had van Electrabel altijd verwacht dat zij in deze discussie vooral de kostprijs van nucleaire energie zouden overdrijven, 30 tot 35 euro per MWh zoals zij heel lang hebben beweerd. Maar in het rapport van de nationale bank staat nu zwart op wit geschreven dat die maar 21,7 tot 22,4 euro per MWh bedraagt. Met andere woorden: elke gebruiker in dit land kan nu perfect tot op de laatste euro berekenen hoeveel nucleaire rente hij heeft betaald in de afgelopen jaren. De verkoopprijzen proberen te minimaliseren, daarvan moet Electrabel toch zelf weten dat dit niet werkt? Iedereen kan toch zelf in zijn facturen zien dat de cijfers gewoonweg niet kloppen.
Emotie 3: De woede. Als de kippen waren ze erbij, de leden van onze niet-verkozen regering om de studie van de Nationale Bank tot grote waarheid te verkondigen. En, oh wonder, nauwelijks een dag na het verschijnen van de studie hadden ze al berekend hoeveel ze nu extra uit de zak van Electrabel zullen kloppen om het gat in de begroting te dichten, en kijk eens wat een mooi rond bedrag: 500 miljoen euro. Een slimme jongen had zelfs berekend dat dit ongeveer overeenkwam met de vennootschapsbelasting, wat deze taks “rechtvaardig” zou maken. De vennootschapsbelasting bedraagt in ons land zo’n 30%. Wat is er in godsnaam rechtvaardig aan dat een bedrijf 70% nucleaire rente in zijn zakken mag steken? Vooral wanneer de grootste aandeelhouder van dit bedrijf de regering van het naburig land is? Want de grootste aandeelhouder in Electrabel en in onze kerncentrales is via GdF de Franse staat.
Moeten wij dit als bevolking zomaar pikken? Dit is toch een overduidelijke politieke deal? “Wij zorgen ervoor dat de nucleaire rente niet te veel transparant wordt gemaakt, maar stop ons wel 250 miljoen euro toe”, is dat de afspraak geweest? En oh ja, en passant zullen we eventjes onze regulator de Creg vakkundig dood maken. Want wat doe je anders, wanneer je dit rapport ondersteunt, terwijl de Creg op een cijfer uitkwam dat twee keer zo hoog was? Hoe moet de Creg nog ooit met een energiebedrijf (producent, leverancier of vooral ook netbeheerder) discussiëren over te hoge tarieven? Even langs de “experts” van de nationale bank passeren en het probleem met de Creg is zo opgelost. En de burger? Die is de bescherming kwijt die een regulator hem moet bieden in de energiemarkt.
Er is hier een unieke kans gemist om de lasten van de energiekosten voor onze bevolking en onze economie te verlagen. Men zou de nucleaire rente kunnen gebruiken om de kostprijs van de vergroening van onze stroomproductie te verlagen. Men zou een systeem zoals Frankrijk kunnen ontwikkelen: een doorrekening van de nucleaire rente als kostenverlaging aan de eindklanten. Maar nee, deze regering doet wat Belgische regeringen altijd al doen in het energiedossier. Met de bedelhand naar Electrabel stappen. Na de zonnepanelen-vaudeville maakt dit nog maar eens duidelijk dat de cocktail van politiek en energiebedrijven in Belgenland heel erg vies smaakt.
